Ανάπτυξη της φαντασίας και της αισθητικής

«Ενας καινούριος θαυμαστός κόσμος»

«Ενας καινούριος θαυμαστός κόσμος»

«Ενας καινούριος θαυμαστός κόσμος» από την «Artika», στο Μοσχάτο

    Μια πρωτότυπη παράσταση για παιδιά 1 έως 4 χρόνων, όπου επιχειρείται η δραματοποίηση της σύλληψης μιας ανθρώπινης ζωής, με παιδαγωγικό και διακριτικό τρόπο, η εξέλιξη της εγκυμοσύνης και η ζωή του εμβρύου, καθώς και η γέννησή του και τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Ολα συντελούνται από την ηθοποιό Αιμιλία Ζαφειράτου, η οποία προσπαθεί ν’ αποδώσει ομολογουμένως δύσκολους ρόλους, που πρέπει να κατανοηθούν με απλότητα και σαφήνεια, υποκριτικά, από τόσο μικρούς θεατές.

    Η ιδέα ίσως ξενίζει, όμως αναμφίβολα συμβάλλει στην επιστημονική γνώση του προνήπιου-θεατή και βοηθά τους γονείς του να συνεχίσουν με γνώση και υπευθυνότητα το διαπαιδαγωγητικό τους ρόλο, σε αυτόν τον σημαντικό τομέα της γνωριμίας του παιδιού με τα προγεννητικά στάδια της εξέλιξής του και τα πρώτα χρόνια της ζωής του.

    Τα σκηνικά και τα αντικείμενα της παράστασης (υφάσματα, σχοινιά, τόπια, μπαλόνια, διαφανής σκηνή κατασκήνωσης, γαντόκουκλες, κ.ά., με στοιχεία θεατρικού παιχνιδιού και σωματικού θεάτρου), η μουσική, το ζωντανό τραγούδι, τα ηλεκτρονικά μέσα (αρκετές προβολές βίντεο) συμβάλλουν στη δημιουργία μιας ήρεμης και λυρικής ατμόσφαιρας, με αισθητικά στοιχεία που βοηθούν, ως ένα βαθμό, στην πρόσληψη των γνωστικών στοιχείων, μέσα από την επενεργούσα συναισθηματικά απολαυστική σκηνική δράση. Εκείνο που χρειαζόταν η παράσταση, κατά τη γνώμη μου, ήταν η κυριαρχία του λόγου, σε αντίθεση με την ελάχιστη παρουσία του. Τα παιδιά ήδη έχουν κατακτήσει, ως ένα βαθμό, τη γλώσσα και εξελικτικά την κατακτούν. Αρα, έχουν ανάγκη να κατανοήσουν τα δρώμενα, μέσα από την αισθητική απόλαυση του λόγου και τη νοηματική του επίδραση στη σκέψη τους. Προσωπικά θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερα ρεαλιστικά στοιχεία, από γλωσσική άποψη, και ίσως λιγότερα σουρεαλιστικά στοιχεία σε σκηνικό επίπεδο. Ισως, χρειάζεται τόλμη για ένα θεατρικό εγχείρημα σε παιδιά, που δεν έχουν ακόμη κατακτήσει το συμβολιστικό επίπεδο. Ενας επί σκηνής αφηγητής θα βοηθούσε αισθητά.

    Τη σκηνοθεσία επιμελήθηκε, αρκετά επιτυχώς, η Κατερίνα Αλεξάκη, τη δραματουργική επεξεργασία έκανε σε αρχική ιδέα όλης της ομάδας η Μαριλένα Τριανταφυλλίδου, τα σκηνικά κοστούμια, που ήταν αρκετά ευρηματικά, ήταν της Μαρίας Μπαχά, η πρωτότυπη μουσική ήταν έργο της Τατιάνας Γιαννούλη, για τους φωτισμούς ήταν υπεύθυνος ο Παν. Ψύχας και τη δουλειά στο βίντεο δημιούργησε ο Γιώργος Πράσσας (Αγ. Σαράντα 29, Μοσχάτο).

    «Ο Γαργαληστής»

    «Ο Γαργαληστής»

    • ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΑΣΛΑΜ «Ο Γαργαληστής» Από το θέατρο μαριονέτας «ΑΝΤΑΜΑΠΑΝΤΑΧΟΥ» στο «ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ»

    Μια θαυμάσια από αισθητική – καλλιτεχνική άποψη παράσταση σε ένα είδος θεάτρου που διστάζουν οι εκπαιδευτικοί να οδηγήσουν τα παιδιά, μια και προηγείται στην προτίμησή τους, ίσως και στην εκτίμησή τους, το θέατρο για παιδιά, με ηθοποιούς στο παλκοσένικο, και λιγότερο το θέατρο σκιών, με κούκλες ή μαριονέτες. Τα παιδιά, όμως, έχουν ανάγκη από αισθητική άποψη, κατά τη γνώμη μου, από όλα τα είδη του θεάτρου.

    Η συγκεκριμένη παράσταση έχει να παρουσιάσει πρωτοτυπίες: Πολύ καλό χειρισμό των μαριονετών από τρεις μαριονετίστες, που εμφανίζονται επί σκηνής και συμβάλλουν δημιουργικά στην εξέλιξη του έργου με το δικό τους ρόλο: Την Ελένη Παναγιώτου και την Κωνσταντίνα Μάρα, οι οποίες εμφανίζονται στο προσκήνιο και ο προεξάρχων Νίκος Τόμπρος, πίσω και πάνω από την αυλαία, με εξαιρετική τεχνική κατάρτιση, ο οποίος παίζει παράλληλα το ρόλο του αφηγητή.

    Το θεατρικό κείμενο δε με ικανοποίησε ιδιαίτερα, από θεαματική και ιδεολογική άποψη, και νομίζω ότι χρειάζεται αυστηρή επιλογή κειμένων από μέρους των θιάσων, για να στείλουν, παράλληλα με την εκάστοτε αισθητική φόρμα και σκηνοθετική άποψη, και κοινωνικά μηνύματα στα παιδιά-θεατές, που είναι επιτακτική ανάγκη να τα πάρουν, ώστε να βοηθηθούν στη σύγχρονη σκληρή κοινωνική πραγματικότητα, μέσα από συναισθηματικούς αγωγούς, με ιδεολογικές κοινωνικού χαρακτήρα κατευθύνσεις. Το ά-λογο, το α-πολιτίκ περιεχόμενο, η σουρεαλιστική άχρωμη και άγευστη φόρμα, δε βοηθά τον αναπτυσσόμενο άνθρωπο, και ενδέχεται έμμεσα να καταστεί επικίνδυνη κάποτε στην ψυχική του υγεία και στην κοινωνικο-πολιτική του διαμόρφωση και εξέλιξη. Το θέατρο είναι μεγάλο σχολείο και νομίζω ότι πρέπει να το «εκμεταλλευτούμε» προς όφελος της νεολαίας μας, με κοινωνική και πολιτική ευθύνη.

    Η αισθητική είναι υπέροχη: Αισθησιακοί φωτισμοί, ωραία μουσική (του Δημ. Μπαλσάμ), εκπληκτική κίνηση 7 μαριονετών, ωραία κοστούμια και σκηνικά (έργο της Ελένης Παναγιώτου), εμβόλιμη παρουσίαση θεάτρου σκιών, κίνηση ποικίλων αντικειμένων (τρενάκι, τραμπάλα, κούνια, ραδιόφωνο, πολυκατοικίες, κούκλες-μαρότες, πουλιά που πετούν, με εξαίσια τεχνική φωτισμού, κ.ά.), ιπτάμενες μαριονέτες με ομπρέλα (δίκην Μαίρης Πόπινς), βίντεο με την εμφάνιση ήλιου και φεγγαριού, κλπ., αποτελούν ένα αξιόλογο σύνολο, ικανό για να χαρακτηρίσουμε ικανοποιητική μια παράσταση.Τη δραματουργική προσαρμογή στο σκηνικό αποτέλεσμα και την κατασκευή κούκλας έκανε το θέατρο μαριονέτας ΑΝΤΑΜΑΠΑΝΤΑΧΟΥ (Νίκος Τόμπρος και Ελένη Παναγιώτου, από την Εύβοια), τη δε κατασκευή σκηνικών ο Δημήτρης Θεοχάρης και ο Θωμάς Σταυρόπουλος (εικαστική επιμέλεια σκηνικών).(Ναυπλίου 12 & Λένορμαν, Κολωνός)

    «Ο βδομος σταθμός. Το μυστικό του πειρατή Μπελαφούσκ»

    «Ο έβδομος σταθμός. Το μυστικό του πειρατή Μπελαφούσκ»

    • ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΤΡΙΒΙΖΑΣ «Ο Εβδομος Σταθμός. Το μυστικό του πειρατή Μπελαφούσκ» από την ΑΞΑΝΑ στην Αμαξοστοιχία, Θέατρο «ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΣΤΟ ΡΟΥΦ»

    Το ταξίδι μ’ ένα τρένο είτε στην πραγματικότητα είτε στα όνειρά μας, ίσως ενδεδυμένο με κάποιους συμβολισμούς, είναι μια υπέροχη περιπέτεια για παιδιά και μεγάλους. Η σκηνοθέτρια, και εμπνεύστρια του μαγικού εγχειρήματος στο θεατρικό βαγόνι, στο Ρουφ, Τατιάνα Λύγαρη, με καλλιτεχνική έμπνευση, με αισθητική ικανότητα και ευαισθησία, με φαντασία και αγάπη στα παιδιά, μας παρουσιάζει ένα μοναδικό θεατρικό δρώμενο, αλλά και μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Ο πάντοτε δημιουργικός βιρτουόζος του είδους θεατρικός συγγραφέας Ευγένιος Τριβιζάς, συν-μηχανοδηγός στη «Φτερωτή Σαΐτα», μας ταξιδεύει σε μια υπέροχη περιπέτεια – αστυνομικό θρίλερ, με απρόοπτες καταστάσεις, περίεργες εξελίξεις, όπου όλοι εμείς, παιδιά και εκπαιδευτικοί, είμαστε οι συνταξιδιώτες ενός τρένου, που κινείται (τα ηχητικά εφέ και το έντονο «ρυθμικό» και αληθοφανές τράνταγμα του βαγονιού, που δίνει ολοζώντανα την κίνηση του τρένου) και που περνά εφτά σταθμούς (δεν είναι και λίγοι). Οι μικροί θεατές της παράστασης βιώνουν την εμπειρία και η ψυχή τους πλημμυρίζει από έντονα συναισθήματα, όσο και αν αντιλαμβάνονται τη θεατρική σύμβαση. Παίζουν με τους ηθοποιούς, συμμετέχουν φραστικά στα δρώμενα, ξεχνιούνται, χαίρονται, γελούν, αγωνιούν για τις εξελίξεις, κ.ο.κ.

    Το θεατρικό κείμενο έχει πολλά θεματολογικά στοιχεία, τα οποία προβληματίζουν κοινωνικά τα παιδιά, διεγείρουν τη δημιουργική φαντασία τους, καλλιεργούν την καλλιτεχνική αισθητική τους, αναπτύσσουν τη γλωσσική τους ικανότητα. Η γλωσσοπλαστική ικανότητα του Τριβιζά είναι πασίγνωστη, τα λογοπαίγνια και η φαντασία στην πλοκή του μύθου, επίσης. Στο συγκεκριμένο έργο, όμως, προβληματίζει τα παιδιά για την κατάχρηση εξουσίας, για την κατάργηση των «αντιπαραγωγικών επαγγελμάτων», όπως είναι οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες του μπαλέτου, του θεάτρου (σε επίπεδο κλόουν σε τσίρκο), της μουσικής. Ετσι, στο τρένο οι αστυνομικοί συλλαμβάνουν τρεις καταζητούμενους καλλιτέχνες: Τον κλόουν Ζιπ-Ζιπ Ζουπαζίπ, την μπαλαρίνα Εριέττα Πιρουέτα και τον ντράμερ Τσίμπαλου Κλαμπατσίμπαλου. Ακολουθώντας την παραμυθιακή μεθοδολογία της Σεχραζάτ («Χίλιες και μια Νύχτες»), αναβάλλεται σε κάθε σταθμό η αποβίβαση των κρατουμένων και η οδήγησή τους στο εκτελεστικό απόσπασμα, με πρόσχημα την ολοκλήρωση της δραματικής αφήγησης μιας ιστορίας, όπου συμμετέχουν οι κρατούμενοι, ο υπαστυνόμος Παντεσπάνης, το ζευγάρι επιβατών Μενέλαος και Ευλαλία Σαρδάμογλου και εν μέρει ο δήθεν υπηρεσιακός και αυστηρός, αλλά ευαίσθητος, Επιθεωρητής της Υπηρεσίας Διώξεως Καταζητούμενων Φυγάδων Γκραν Ντε Λεγκράν. Οι αναβολές για την παράδοση είναι αλλεπάλληλες, με ευφάνταστες δικαιολογίες προς τους ανωτέρους. Και στο ταξίδι, που συνεχίζεται, χωρίς να αποκαλύπτω το τέλος του, αξίζει να συμμετάσχουν όλα τα παιδιά και οι δάσκαλοι. Δεν είπα, βέβαια, τίποτα για τη συν-ταξιδεύτρια επικίνδυνη τίγρη της Σουμάτρας και για τόσα άλλα.

    Ολοι οι ηθοποιοί αποδίδουν με μπρίο, χιούμορ, υποκριτική ικανότητα και κέφι τους ρόλους τους, ξεδιπλώνοντας το ταλέντο τους. Ξεχώρισα για το κωμικό ταλέντο του τον Γρηγόρη Γαλάτη (υπαστυνόμο Παντεσπάνη). Τους άλλους ρόλους υποδύονται επάξια οι: Ανδρέας Μαριανός, Σωτήρης Ταχτσόγλου, Γιώργος Τσιδίμης, Τζένη Σκαρλάτου, Μανώλης Σορμαΐνης, Χάρης Μποσινάς, Τζωρτζίνα Παλαιοθοδώρου, Δημήτρης Μενούνος.

    Τα σκηνικά-κοστούμια της Ντόρας Λελούδα ανταποκρίνονται στις σκηνοθετικές απαιτήσεις, η μουσική του Σταύρου Γασπαράτου ατμοσφαιρική, λυρικής διάθεσης, και οι χορογραφίες της Ζωής Χατζηιωάννου απλές, προσαρμοσμένες στον περιορισμένο χώρο.

    Η χαρακτηριστική φωνή του Παύλου Χαϊκάλη μας συντροφεύει στη διάρκεια του ταξιδιού (Μηχανοδηγός Αθανάσιος Ντουμάνης).

    Εξυπνη η διανομή της εφημερίδας «Ημερήσιος Κήρυξ», που εκδίδει ο δικτάτορας «ένδοξος κυβερνήτης» Μαρδόνιος Βουρδουλούμ, όπου διαφημίζεται το απεχθές αντικοινωνικό έργο του (σε τέσσερις σελίδες), καθώς και το μοίρασμα διαβατηρίων σε όλα τα παιδιά-επιβάτες της αμαξοστοιχίας. Το πρόγραμμα της παράστασης είναι, νομίζω, το πληρέστερο που υπάρχει στην παρούσα θεατρική περίοδο.

    • [ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 13 Φλεβάρη 2009, Του συνεργάτη μας ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ]